Krótki leksykon podstawowych pojęć z zakresu elektromobilności
Każda dziedzina nauki, technika, medycyna, czy przemysł mają swoje specyficzne określenia, często używane wyłącznie w danej branży. Mogą to być słowa, zwroty, skróty czy symbole. Dla potrzeb niektórych branż powstają wręcz oddzielne języki (np. oprogramowanie komputerowe) z własnymi słownikami i specjalną gramatyką. Nie inaczej jest z pojęciami z zakresu elektromobilności. Praktycznie od początku XX w. uniwersalnym, powszechnie używanym na świecie językiem, zwłaszcza w dziedzinie nauki, jest język angielski, dlatego wiele z pojęć używanych w branży elektromobilności pochodzi z tego języka. Oto najczęściej spotykane:
18650 – Oznaczenie ogniw litowo-jonowych w standardowym formacie (średnica 18 mm, długość 65 mm). Są one powszechnie używane na przykład do laptopów, narzędzi bezprzewodowych (elektronarzędzi) lub banków zasilania USB, a poprzez połączenie setek pojedynczych ogniw 18650 służą jako bateria dla niektórych pojazdów elektrycznych.
1C – Prędkość ładowania lub rozładowania akumulatora wyrażona w jednorazowej pojemności (2C to dwukrotność pojemności itd.). Przykładowo: akumulator o pojemności 200 Ah ładuje wartością 2C przez prąd 400A lub rozładowywany przez 20A przy prędkości rozładowania C / 10. Pisownię można przenosić na zawartość i osiągi energetyczne: akumulator o mocy 30 kWh jest ładowany przy prędkości ładowania 0,5 C przez 15 kW.
24/7 – dwadzieścia cztery siedem, skrót od „24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu”. Wyznacza stałą dostępność usługi.
AC – alternating current, prąd zmienny. Jest wykorzystywany do ładowania wolniejszego, np. w ładowarkach domowych lub ze zwykłego gniazdka.
Balancing – Ładunek wyrównawczy między poszczególnymi ogniwami akumulatora, dzięki któremu można wykorzystać całą jego pojemność, realizowany przez system zarządzania akumulatorem (BMS – opis poniżej).
BMS – Battery management system – System zarządzania baterią, układ elektroniczny, który stale monitoruje poszczególne jej ogniwa (takie jak napięcie i temperatura) i zapewnia, że są one zasilane optymalnymi prądami ładowania, aby zapewnić jak najdłuższą żywotność. Chroni komórki przed przeładowaniem, głębokim rozładowaniem, zwarciem i przegrzaniem.
BC – board computer – komputer pokładowy (samochodu, oczywiście).
BEV – battery electric vehicle – pełny samochód elektryczny, zasilany wyłącznie energią elektryczną.
BYD – build your dreams – zbuduj swe marzenia, BYD to chiński koncern branży motoryzacyjnej zajmujący się produkcją akumulatorów, samochodów osobowych i autobusów, w tym z napędem elektrycznym i hybrydowym. Siedziba przedsiębiorstwa znajduje się w Shenzhen, w prowincji Guangdong. Największy na świecie producent pojazdów elektrycznych (na razie autobusów).
CCS – combined charging system, połączony system ładowania, system szybkiego ładowania do 350 kW prądu stałego ze złączem Combo2 opartym na złączu typu 2. Obecnie większość stacji ładowania CCS zapewnia moc 50 kW.
CHAdeMO – CHArge de MOVE, nazwa handlowa metody szybkiego ładowania, pierwotnie japoński standard do szybkiego ładowania prądu stałego o mocy 150 kW z odpowiednią wtyczką CHAdeMO. Większość stacji ładowania CHAdeMO zapewnia obecnie moc 50 kW.
Chargeporn – zdjęcia samochodów elektrycznych w trakcie ładowania, głównie w mediach społecznościowych.
CP – control pilot, jeden styk wtyczki ładującej Typu1 i Typu2 do komunikacji między stacją ładującą /Wallbox/ ICCB a pojazdem elektrycznym. Poprzez styk CP stacja ładująca informuje samochód elektryczny o dostępnym maksymalnym prądzie ładowania, jak również samochód elektryczny żąda lub anuluje ładowanie.
CPO – charge point operator, operator stacji (punktu) ładowania, operator stacji ładowania lub sieci ładowania, który jest odpowiedzialny za budowę, eksploatację i serwisowanie stacji. Natomiast dostawca usług ładowania (→ MSP Managed Service Provider) odpowiada za świadczenie usług ładowania i ich rozliczanie. CPO może być jednocześnie MSP (zarówno dla własnej, jak i dla innych sieci stacji ładujących). MSP nie musi posiadać stacji.
DC – direct current, prąd stały. Umożliwia ładowanie szybkie.
Destination-Charger, Destination-Charging – ładowarka w miejsca docelowym, ładowanie w miejscu docelowym. Oznacza ładowarkę miejscu, w którym i tak przebywa się dłużej, np. kino, restauracja, hotel, centrum handlowe itp., w których można naładować baterię . Są to zazwyczaj (tanie) punkty ładowania AC, które ładują wolniej, przez co zachęcają użytkownika do długiego przebywania w miejscu docelowym. Destination chargers mogą być ogólnodostępne lub nie, ale ich głównym celem jest zachęcenie użytkownika do pozostania w miejscu docelowym dłużej, co znacząco zwiększa obroty obiektu. Natomiast publiczne punkty szybkiego ładowania (w Polsce oferowane GreenWay Polska – https: //greenwaypolska.pl), są zwykle przeznaczone do szybkiego ładowania i podróży na duże odległości.
DoD – depth of discharge, stopień rozładowania akumulatora
EV– electric vehicle, pojazd elektryczny.
EVSE – electric vehicle supply equipment, elektronika kontroli ładowania samochodu elektrycznego
Formuła E – Seria wyścigów dla samochodów formuły czysto elektrycznej, które odbywają się na torach miejskich na całym świecie od 2014 r.
Frunk – front + trunk – (przód + bagażnik), skrót bagażnika z przodu, jaki mają niektóre modele samochodów elektrycznych. To dlatego, że silnik elektryczny składa się z mniejszej ilości części i może być umieszczony w innym miejscu pojazdu, nie zajmując tak dużo przestrzeni.
HEV – hybrid electric vehicle, hybryda, nie mylić z normalnym samochodem elektrycznym. Nie można jej ładować z gniazdka, jej akumulatory ładują się energią uzyskiwaną wyłącznie ze spalania paliwa.
HPC – high power charging, stacje szybkiego (o dużej mocy) ładowania
LCO – lithium-cobalt-oxide, litowo-kobaltowo-tlenkowy, połączenie stosowane w akumulatorach litowych
LMO – lithium-manganese-oxide, litowo-manganowo-tlenkowy, połączenie stosowane w akumulatorach litowych.
Li-Io – litowo-jonowy, akumulator litowo – jonowy.
Mennekes – wtyk Typ2
MSP – managed service provider, kontraktowy partner klientów końcowych w zakresie świadczenia i rozliczania usługi ładowania. Operatorzy punktów ładowania określani są jako operatorzy punktów ładowania (→ CPO). CPO może być jednocześnie MSP, tzn. może zarówno operować (budować i eksploatować) stacjami, jak i świadczyć usługi ładowania..
NCA – lithium-nickel-cobalt-aluminium-oxide, litowo-niklowo-kobaltowo-tlenkowy, połączenie stosowane w akumulatorach litowych.
NCAP – new car assessment program, program oceny nowego samochodu, międzynarodowy program oceny bezpieczeństwa nowych samochodów za pomocą znormalizowanych testów zderzeniowych.
OBC – on board charger, ładowarka pokładowa instalowana w pojazdach, zintegrowana ładowarka zamieniająca prąd zmienny na stały o określonym napięciu.
OBD – on board diagnose, pokładowy system diagnostyczny.
OCPP – open charge point protocol, uniwersalny (niezależny od producenta) protokół komunikacji między stacjami ładowania samochodów elektrycznych a różnymi systemami zarządzania infrastrukturą ładowania.
OEM – original equipment manufacturer, producent oryginalnego wyposażenia, w branży motoryzacyjnej oznacza to po prostu producenta samochodów, jego markę.
One-Pedal-Drive – „jazda na jednym pedale”, w wielu autach elektrycznych można jeździć wyłącznie za pomocą „pedału gazu”, nie używając pedału hamulca. Po zwolnieniu pedału hamowanie pochodzi od silnika i uruchomionej w ten sposób rekuperacji (odzyskiwania energii).
OTA – over the air, bezprzewodowo.
PHEV – Plug-in Hybrid, hydbryda typu plug-in, którą, w przeciwieństwie do HEV, można naładować z gniazdka.
PV – photo voltaic, fotowoltaiczny.
Recuperation – rekuperacja, odzyskiwanie energii elektrycznej w trakcie hamowania silnikiem, kiedy ten pracuje jako generator prądu. Do rekuperacji w samochodach elektrycznych dochodzi nawet wtedy, gdy tylko zdejmuje się nogę z pedału gazu.
RFID – radio frequency identification, identyfikacja radiowa, system bezprzewodowej identyfikacji za pomocą transpondera z kodem identyfikacyjnym. Liczne stacje ładowania są aktywowane za pomocą kart ładowania RFID, choć nie jest to technologia stosowana wyłącznie w elektromobilności
Roaming – podobnie jak w telefonii komórkowej, opisuje możliwość aktywacji stacji ładowania różnych sieci za pomocą uniwersalnej (mniej lub bardziej) karty ładowania lub aplikacji dostawcy usług roamingu.
SOC – state of charge, stan (stopień) naładowania baterii.
SOH – state of health, stan zdrowia, stan baterii, zwykle wyrażony w procentach odchylenia od specyfikacji lub stanu początkowego, tak, że pojemność może być wskazywana jako zmniejszająca się z upływem czasu. Wartość ta w samochodach elektrycznych może być normalnie odczytywana tylko przez interfejs (→OBD).
TNM – TheNewMotion, organizacja zrzeszająca posiadaczy kart ładowania (→RFID, bez opłaty miesięcznej) i aplikacji na smartfon do ponad 60 000 stacji ładowania w całej Europie. Teraz zmieniono nazwę na NewMotion, ale skrót jest nadal powszechnie stosowany.
Triple Charger, Triple Lader – potrójna ładowarka, stacja szybkiego ładowania z następującymi trzema wtykami ładowania: →CCS, →CHAdeMO, Typ 2.
Wallbox (WB) – dosłownie: skrzynka naścienna, naścienna stacja ładowania prądem zmiennym (AC), zwykle wyposażona we wtyki Typ1 i/lub Typ2. Powszechna w użytku domowym, choć są tego typu ładowarki publiczne.
ZEV – zero emission vehicle, pojazd o zerowej emisji, niewytwarzający w czasie eksploatacji żadnych szkodliwych emisji. Jednym słowem – elektryk.
